آزمایش غربالگری دیابت بارداری
دیابت بارداری، که به عنوان دیابت گلوکز بارداری (Gestational Diabetes) شناخته میشود، یک نوع دیابت است که بهطور خاص در دوران بارداری به وجود میآید و معمولاً پس از زایمان از بین میرود. این وضعیت، به طور غیرمستقیم میتواند بر سلامت مادر و جنین تأثیرات منفی بگذارد، به همین دلیل آزمایش غربالگری بارداری برای دیابت یکی از مراحل مهم در مراقبتهای دوران بارداری است. این آزمایش به پزشکان کمک میکند تا افراد در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری را شناسایی کرده و اقدامات لازم را برای مدیریت و کنترل آن انجام دهند.
اهمیت آزمایش غربالگری دیابت بارداری
دیابت بارداری به این دلیل اهمیت دارد که میتواند عوارض جدی برای مادر و نوزاد داشته باشد. مادرانی که دیابت بارداری دارند، ممکن است دچار فشار خون بالا، عفونتهای ادراری، زایمان زودرس، یا خونریزی شدید پس از زایمان شوند. همچنین، نوزادانی که از مادران مبتلا به دیابت بارداری متولد میشوند، ممکن است با مشکلاتی مانند وزن تولد بالا (ماکروزومی)، مشکلات تنفسی، زردی، و در موارد شدیدتر، مشکلات قلبی و عصبی روبهرو شوند. بنابراین آزمایش دیابت برای، شناسایی زودهنگام و کنترل این وضعیت میتواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند.

چه زمانی باید آزمایش غربالگری دیابت بارداری انجام شود؟
آزمایش دیابت و قند خون غربالگری بارداری معمولاً بین هفتههای 24 تا 28 بارداری انجام میشود. در این مدت، بدن ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی، مقاومت به انسولین بیشتری نشان دهد. در نتیجه، احتمال ابتلا به دیابت بارداری در این دوره بیشتر است. البته در برخی موارد، پزشکان ممکن است آزمایش را زودتر یا دیرتر انجام دهند، بهویژه اگر مادر دارای عواملی باشد که خطر ابتلا به دیابت بارداری را افزایش میدهند.
عوامل خطر دیابت بارداری
برخی از عوامل خطر میتوانند احتمال ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهند. از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
چاقی: مادرانی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت بارداری قرار دارند.
سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده مادر مبتلا به دیابت نوع 2 باشد، احتمال ابتلای مادر به دیابت بارداری افزایش مییابد.
سن مادر: مادران بالای 25 سال بیشتر در معرض ابتلا به دیابت بارداری هستند.
زایمانهای قبلی: مادرانی که در بارداریهای قبلی خود نوزادانی با وزن بالا به دنیا آوردهاند، احتمال ابتلا به دیابت بارداری در بارداریهای بعدی در آنها بیشتر است.
سندرم تخمدان پلیکیستیک: این بیماری که بر تخمدانها تأثیر میگذارد، خطر ابتلا به دیابت بارداری را افزایش میدهد.
روشهای انجام آزمایش غربالگری دیابت بارداری
آزمایش غربالگری دیابت بارداری به طور کلی شامل دو مرحله است:
آزمایش گلوکز خون اولیه (غربالگری اولیه): در این مرحله، مادر باید 50 گرم گلوکز را نوشیده و سپس یک ساعت بعد از مصرف گلوکز، سطح قند خون خود را اندازهگیری کنند. اگر سطح قند خون در این آزمایش بیشتر از حد طبیعی باشد (معمولاً بالاتر از 140 میلیگرم در دسیلیتر)، پزشک ممکن است آزمایش دیگری برای تایید تشخیص انجام دهد.
آزمایش گلوکز خون تحملی (OGTT): اگر در آزمایش اولیه سطح قند خون بالاتر از حد طبیعی باشد، پزشک آزمایش گلوکز خون تحملی را تجویز میکند. در این آزمایش، فرد ابتدا باید یک مقدار مشخص از گلوکز را مصرف کند و سپس سطح قند خون او در چند مرحله مختلف اندازهگیری میشود (مثلاً 1 ساعت، 2 ساعت و 3 ساعت پس از مصرف گلوکز). اگر نتایج آزمایش نشان دهد که سطح قند خون در هر یک از این زمانها بالاتر از حد مجاز باشد، تشخیص دیابت بارداری تأیید میشود.
علائم دیابت بارداری
در بسیاری از موارد، دیابت بارداری هیچ علامت خاصی ندارد و فقط از طریق آزمایشات میتوان آن را تشخیص داد. با این حال، برخی از علائم احتمالی که ممکن است در مادران مبتلا به دیابت بارداری مشاهده شوند، عبارتند از:
- افزایش زیاد تشنگی
- افزایش تکرر ادرار
- خستگی زیاد
- تاری دید
- احساس ضعف یا گرسنگی بیش از حد
مدیریت دیابت بارداری
پس از تشخیص دیابت بارداری، مهمترین گام، کنترل سطح قند خون است. این کار میتواند از طریق تغییرات در رژیم غذایی، فعالیت بدنی، و در برخی موارد، داروهای تجویزی انجام شود. برنامه غذایی متعادل و شامل مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین (برای جلوگیری از افزایش سریع قند خون) به مادران توصیه میشود. همچنین، تمرینات ورزشی ملایم مانند پیادهروی میتواند به کنترل قند خون کمک کند.
در برخی موارد، اگر تغییرات رژیم غذایی و ورزش کافی نباشد، پزشکان ممکن است انسولین تجویز کنند. البته، مصرف داروهای ضد دیابت خوراکی معمولاً در دوران بارداری توصیه نمیشود، زیرا ممکن است بر جنین تأثیر منفی بگذارد.
پیامدهای دیابت بارداری
در بسیاری از موارد، دیابت بارداری پس از زایمان از بین میرود، اما احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده برای مادرانی که دیابت بارداری داشتهاند، بیشتر است. بنابراین، مادرانی که دیابت بارداری داشتهاند باید تحت نظارت منظم قرار گیرند و سبک زندگی سالمی را ادامه دهند. همچنین، کودکانی که از مادران مبتلا به دیابت بارداری متولد میشوند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت در آینده قرار داشته باشند، به همین دلیل پیگیریهای پزشکی برای آنها نیز اهمیت دارد.
آزمایش غربالگری دیابت بارداری یک بخش حیاتی از مراقبتهای دوران بارداری است که به شناسایی مادرانی که در معرض خطر دیابت بارداری هستند کمک میکند. شناسایی زودهنگام این وضعیت و اقداماتی همچون تغییرات در رژیم غذایی و فعالیت بدنی میتواند به جلوگیری از عوارض جدی برای مادر و نوزاد کمک کند. بنابراین، مادران باردار باید اهمیت این آزمایش را درک کرده و مطابق با توصیههای پزشک، آن را انجام دهند تا سلامت خود و جنینشان تضمین شود.
آزمایش غربالگری دیابت بارداری یکی از مهمترین و ضروریترین تستها برای حفظ سلامت مادر و جنین در دوران بارداری است. آزمایشگاه رسالت با استفاده از تجهیزات پیشرفته و کادر متخصص، خدمات غربالگری دیابت بارداری را با دقت و کیفیت بالا ارائه میدهد. این آزمایش به شما کمک میکند تا در صورت وجود هرگونه اختلال در سطح قند خون، بهموقع درمانهای لازم را شروع کنید و از عوارض احتمالی دیابت بارداری جلوگیری کنید.
دیابت بارداری ممکن است بدون علائم واضح ظاهر شود، اما با انجام این آزمایش میتوان از بروز مشکلات جدی برای مادر و کودک پیشگیری کرد. از جمله مشکلاتی که در صورت عدم کنترل دیابت بارداری میتوانند رخ دهند، افزایش وزن غیرطبیعی جنین، تولد نوزاد با وزن بالا و افزایش خطر زایمان به روش سزارین است. همچنین، این بیماری میتواند باعث افزایش فشار خون و مشکلات قلبی در مادر شود.
آزمایشگاه رسالت با داشتن محیطی آرام و بهداشتی و تحت نظارت پزشکان مجرب، آماده ارائه این خدمت به شماست. برای نوبتگیری و کسب اطلاعات بیشتر، با ما تماس بگیرید و از سلامت خود و فرزندتان مطمئن شوید.


